(بسم الله الرحمن الرحیم)
سینمای غرب طی بیش از یک قرن فعالیت، گاه با آثار خود در عرصههای مختلف جنجال آفریده است.
این سینما گاه نیز با شعار آزادی، برخی اعتقادات دینی، گرایشات فکری و اخلاقی را سوژه فیلمهای خود کرده و با آزردن طیفی از مردم معتقد جهان، فیلمی موهن را به کارنامه کاری خود افزوده است.
در این گزارش اشارهای داریم به جنجالیترین فیلمهای تاریخ سینمای غرب و هالیوود که در زیر میخوانیم:
* «بیگناهی مسلمانان» ساخته «سم باسیل»
این فیلم که بیشتر به یک ویدیوی کوتاه سینمایی شبیه است، چند ماه پیش به کارگردانی «سم باسیل»، کارگردان و تهیهکننده هالیوودی ساخته شد.
در این فیلم که به اعتراف رسانههای غربی از نظر ساختار هنری فیلم بسیار ضعیفی است، مستقیما به حضرت محمد (ص) توهین میکند و اعتقادات مسلمان را به سخره میگیرد.
به گفته سازندگان «بیگناهی مسلمانان»، این فیلم به سفارش 50 یهودی ساخته شده است.
با پخش این فیلم از شبکه مصری «الناس» و اکران بسیار محدود آن در آمریکا و انتشار قسمتهایی از آن در سایت «یوتیوب»، جهان اسلام به خشم آمد.
عده زیادی از کشورهای اسلامی دست به تظاهرات گسترده زدند، برخی علیه سایت یوتیوب و سازندگان فیلم اقامه دعوی کردند و حتی در برخی کشورها اعتراض به سفارت آمریکا کشیده شد، آنچنانکه سفیر آمریکا در لیبی کشته شد. ایران نیز علاوه بر اعتراضها و راهپیماییهای گسترده در شهرها و مجامع مختلف، رقابتهای اسکار را تحریم کرده است.
* «مصائب مسیح» به کارگردانی «مل گیبسون»
این فیلم سینمایی به کارگردانی «مل گیبسون»، آخرین دقایق زندگی حضرت مسیح و مصلوب شدن او به دست یهودیان را به تصویر میکشد که از سوی هفتهنامه «اینترتیمنت» به عنوان بحثبرانگیزترین فیلم سینمایی تا به امروز شناخته شده است.
این فیلم که در سطح جهان فروش بسیار خوبی کرد، در آمریکا نیز بیش از 370 میلیون و 800 هزار دلار فروخت.
در پی اکران فیلم، یهودیان و برخی از مقامات دینیشان دست به اعتراض زدند و حتی علیه سازندگان آن اقامه دعوی کردند ولی این فیلم تنها با حذف چند صحنه کوتاه در آمریکا به نمایش درآمد.
«مل گیبسون» پس از این فیلم و سخنان ضد یهودی که چند سال بعد در حین مستی عنوان کرد، دیگر هیچگاه نتوانست در هالیوود به جایگاه سابق خود دست یابد.
* «آخرین وسوسه مسیح» به کارگردانی «مارتین اسکورسیزی»
این فیلم بر اساس رمانی از «نیکوس کازانتزاکیس» به کارگردانی «مارتین اسکورسیزی» در سال 1988 ساخته شد.
در پی اکران فیلم جامعه مسیحیت و حتی واتیکان به خشم آمد و عده زیادی از مسیحیان در اعتراض به این فیلم در خارج از کمپانی یونیورسال تجمع کردند.
همچنین یک انجمن مسیحی در آمریکا به این کمپانی اعلام کرد که آماده است تمام نسخههای فیلم را بخرد و نابود کند.
فیلم در کشورهایی مانند ترکیه، شیلی، مکزیک، فیلیپین و سنگاپور ممنوع شد و در آمریکا تنها پس از حذف چند صحنه اکران شد.
در اکتبر سال 1988 گروهی از مسیحیان به داخل سینمایی در پاریس که این فیلم را نمایش میداد، کوکتل مولوتوف انداختند. بر اثر آتشسوزی در سینما 13 نفر زخمی شدند. دولت فرانسه حمله به سینما را محکوم کرد و بر تعهد خود به «دفاع از آزادی بیان» تأکید کرد.
* «رمز داوینچی» به کارگردانی «ران هاوارد»
این فیلم با بازی «تام هنکس» و بر اساس کتاب جنجالبرانگیزی به همین نام نوشته «دان براون» ساخته شده است.
«رمز داوینچی» داستان شخصی به نام پرفسور لانگدون است، که در جریان حل معمای قتل یک موزهدار، به کمک نوه او پی به راز مخوف ازدواج حضرت مسیح با مریم مجدلیه و ادامه نسل آنها میبرد.
از آنجایی که داستان ازدواج حضرت مسیح و مریم مجدلیه از نظر بسیاری از مسیحیان مردود است، این فیلم به شدت خشم واتیکان و جامعه مسیحیت را برانگیخت.
«رمز داوینچی» در آمریکا 217 میلیون و 500 هزار دلار فروش کرد که به اعتقاد برخی، اعتراضات به این فیلم به آن کمک کرد تا بهتر دیده شود، به عبارتی اعتراضهای تبلیغی برای فروش این فیلم بود.
* «کشیش» ساخته «اسکات گارفیلد»
این فیلم که یک درام خونآشامی است، سال 2011 میلادی اکران شد.
این فیلم داستان کشیشی است که از سوی کلیسا مامور کشتن خونآشامها میشود ولی او نمیپذیرد.
این فیلم از سوی جامعه مسیحیت به شدت تقبیح شد و مخاطبان نیز از آن استقبال نکردند تا آنجا که تنها 4 میلیون و 200 هزار دلار فروش کرد.
* «کشیش» ساخته «نیکی جانستون»
«نیکی جانستون» فیلم «کشیش» را به سفارش کمپانی «میرامکس» در سال 1994 جلوی دوربین برد.
این فیلم که از فیلم همنام خود در سال 2011 به مراتب جنجالیتر بود، داستان کشیش همجنسبازی است که تلاش میکند تمایلات همجنسبازانه خود را با عقاید دینیاش در کلیسا تطبیق دهد. این فیلم نیز در گیشه شکست بزرگی خورد.
فیلم «جانستون» به شدت با خشم واتیکان و طرفداران مسیحیت روبرو شد ولی این بار نیز هالیوود و مقامات آمریکایی به نسبت به احساسات جریحهدار شده این عده بیتفاوتی کردند.
* «میدان جنگ زمین» ساخته «راجر کریستیان»
این فیلم علمی تخیلی با بازی «جان تراولتا» محصول کمپانی «برادران وارنر» است که جزء پروژههای عظیم هالیوود محسوب میشود.
داستان این فیلم در سال 3000 میلادی اتفاق میافتد و درباره انسانهایی است که حریف «سایک لوها»، موجودات فضایی که میخواهند کره زمین را تسخیر کنند، نمیشوند.
این فیلم به طور آشکار به ترویج فرقه مذهبی ساینتولوژی میپردازد، که پس از اکران با مخالفت بسیاری از مقامات دینی دنیای مسیحیت روبرو شد.
این فیلم در زمان خود به عنوان یکی از بدترین فیلمهای تاریخ سینما شناخته شد و با عنوان «سیاره میمونها اد وود» شهرت پیدا کرد.
این فیلم با بودجه 73 میلیون دلاری ساخته شد ولی در گیشه تنها 21 میلیون دلار فروش کرد.
* «زندگی برایان» ساخته «مونتی پیتون»
این فیلم که در سال 1979 و به سفارش کمپانی «برادران وارنر» ساخته شده، روایتی هجوآمیز از زندگی حضرت مسیح است.
«زندگی برایان» داستان پسری یهودی به نام برایان کوهن است که در روز عیسای ناصری متولد میشود که بسیاری او را با حضرت مسیح عوضی میگیرند.
در بسیاری از صحنههای فیلم، تقلید مضحک ماجراهای زندگی عیسی مسیح، طبق روایت رسمی انجیل، مورد تمسخر قرار میگیرد.
برایان سرانجام با مرگی بیهوده و البته مضحک به صلیب آویخته میشود.
هم محافل مسیحی و هم گروههای کلیمی به فیلم اعتراض کردند و آن را مصداق توهین به باورهای دینی دانستند.
فیلم در برخی از کشورها مانند آمریکا، بریتانیا و نروژ ممنوع شد، اما همین امر برای کشورهای دیگر دستمایهای شد برای تبلیغ فیلم! در سوئد فیلم با این شعار به روی پرده رفت: «فیلمی بینهایت خندهدار که در نروژ ممنوع شد!»
این فیلم با فروش 20 میلیون دلاریاش در زمان خود، سود کلانی را نصیب سازندگان خود کرد.
* «بودای کوچک» ساخته «برنادو برتولوچی»
این فیلم به کارگردانی «برناردو برتولوچی» داستان گروهی از راهبان به رهبری لاما نوربو است که به دنبال یافتن کسی هستند که روح استادشان لاما دورج در جسم او حلول کرده است. آنها پسری به نام جسی کنراد را در شهر سیاتل پیدا میکنند که تصور میکنند روح استادشان در وجود او تناسخ یافته است. راهبان برای اطمینان از این موضوع تصمیم میگیرند جسی را به بوتان ببرند و در آنجا مورد امتحان قرار بدهند.
این فیلم از سوی بودائیان، توهینی آشکار به اعتقاداتشان عنوان شد و آنها این فیلم را تحریم کردند.
این فیلم نیز کمتر از 5 میلیون دلار فروش کرد.
*«دگما» ساخته «کوین اسمیت»
«کوین اسمیت» با این فیلم همچون فیلمهای قبلیاش «منشیها» و «در تعقیب امی» همه را شوکه کرد.
«دگما» محصول سال 1999 داستان دو فرشته خطاکاری است که در تلاشاند تا راهی برای ورود دوباره به بهشت بیابند و در این میان نسل بشر را تهدید به نابودی میکنند و ناجی نسل بشر، پزشکی است که صاحب یک کلینیک سقط جنین است.
در این فیلم تمامی تعریفهای دینی تحریف شده و خداوند نیز به صورت زنی زیبا بر کره خاکی به تصویر کشیده شده است.
این فیلم با بازی «مت دمون» و «بن افلک» در زمان خود در میان افراد دیندار بالاخص جامعه مسیحیان جنجال زیادی به پا کرد و در گیشه تنها 30 میلیون دلار فروش کرد.
- گزارش: نرگس محمدی-فارس