«همجنس‌گرایی» پروژه جدید کمپانی‌ها و جشنواره‌های سینمایی غرب

سینمای هالیوود در سالهای اخیر به تدریج به سمت تکمیل فرآیندی گام برداشته که بخشی از آن توسط سیاستمداران وبرخی دیگر از دستگاههای فرهنگی اجرا شده است.با نگاهی به برخی خبرهای فرهنگی دنیای غرب در چندین سال گذشته می توان به این پی برد که مسائل جدیدی مورد توجه نهادهای فرهنگی در دنیای غرب قرار گرفته است.موضوعاتی که شاید از گذشته در لیبرالیسم قابل هضم بود اما امروزه به شکل منسجم تری از سوی برخی رسانه های غربی ترویج می شود.می توان  هم جنس گرایی وترویج مسائل پیرامونی آن را از مهمترین نمودهای نسل جدید مسائل فرهنگی در رسانه های غربی دانست.موضوعی که بسیاری از مردم آمریکا وفرانسه در مقابل آن واکنشهای جدی دادند.به شکلی که اعتراض مردم پاریس در اعتراض به قانونی شدن ازدواج هم جنس گراها ،به یکی از مهمترین خبرها تبدیل شد.

این مسائل در حالی رخ میدهد که هالیوود هم در چندین سال گذشته به عنوان یکی از تریبونهای فرهنگی مصور آمریکا روی مسائل خاصی درباره مسائل اخلاقی تمرکز کرده است.تمرکز هالیوود روی مسئله هم جنس گرایی از چندین سال پیش جدی شد.اما این ورود جدی از زمانی در افکار عمومی پر رنگ تر شده که ماجرا به دنیای سیاست هم راه پیدا کرده است.

*زیبای آمریکایی با مرگ تلخ هم جنس باز

در سال 1990 فیلم زیبای آمریکایی به شکل برجسته ای موضوع هم جنس گرایی را در داستانی عاشقانه مطرح کرد.این فیلم که در پایان با خودکشی کاراکتر هم جنس باز فیلم همراه است به نوعی سعی کرد تا قصه ای از بحرانهای اجتماعی هم جنس بازها را در داخل قصه ای دیگر به نمایش بگذارد.هر چند که داستان اصلی فیلم بیشتر حول محور یک رابطه عاشقانه شکل می گیرد.اما روایت سختی های زندگی یک هم جنس باز به تعبیر این فیلم هم از نکات تازه ای درهالیوود بود. در برخی از صحنه های فیلم کارگردان فیلم سعی دارد تا به مخاطب این را منتقل کند که تابوهای اجتماعی اجازه نمی دهد که اشخاصی با گرایشات جنسی متفاوت بتوانند زندگی ایده ال خود را داشته باشند.اوج این ماجرا را می توان در صحنه هایی دید که پدر هم جنس باز فرزند خود را به همین اتهام بیرون می اندازد. 

اما موج نوین این ماجرا را باید در فیلمی مثل میلک محصول سال 2008 آمریکا دید.فیلمی که روایت گر زندگی سیاستمدار آمریکایی یعنی هاروی میلک است.دراین فیلم ،مخاطب به تماشای نوعی قبح زدایی ابتدایی از مسئله ای مثل هم جنس گرایی می نشیند.گاس ون سنت،کارگردان این فیلم با هدف قراردادن زندگی یک سیاستمدار مبتلا به مسائل غیر اخلاقی دراین فیلم تلاش کرد تا موضوع هم جنس گرایی را به شکل دیگری به مخاطب عرضه کند.همه چیز گواه از این می دهد که کارگردان سعی داشت تا به نوعی مقاومت فکری مخاطب در مقابل پذیرش این مسئله را بشکند.شاید به تعبیری دیگر گاس ون سنت که از یک زنجیره فکری خاص به هالیوود پیوسته هنگام ساخت "میلک"در فکر مطرح کردن موضوع هم جنس بازی به صورت عریان تری بود.دراین باره نباید فراموش کرد که هیچ گزینه ای بهتر ازروایت هم جنس بازی در غالب زندگی یک سیاستمدار  برای ترویج آن نیست.

*از شکستن حریمهای اخلاقی تا آمیخته شدن با طنز

اما در سالهای پس از میلک هم فیلمهای مختلفی با این محتوا تولید شد.فیلمهایی که برخی ازآنها به شدت دیده شدند وبرخی کمتر مورد استقبال مخاطب قرار گرفت.نکته مهم اینجا بود که همچنان در هر دور اکران فیلمها،هالیوود فیلمی  در این باره داشت که به صورت مستقیم  یا به صورت غیر مستقیم در خلال داستان به آن اشاره می کرد.فیلم "black swan "در سال 2010 از دست فیلمهایی بود که به شکل آشکارتری به موضوع هم جنس بازی پرداخت.به شکلی که مخاطب داستان که به نوعی کاراکتر سیاه وسفید فیلم هم محسوب می شود مبتلا به هم جنس گرایی است.شاید بتوان گفت که در قوی سیاه کارگردان سعی دارد تا هم جنس گرا بودن کاراکتر اصلی فیلم را نوعی ازسبک زندگی معرفی کند.از قرار معلوم هم کارگردان فیلم از به نمایش گذاشتن خشونت همراه با صحنه های هم جنس بازی هیچ ابایی نداشت.

در این بین ترویج مسائل غیر اخلاقی با توجیه دموکراسی وآزادی حقوق به شکلی در هالیوود رشد کرده که حتی مسئله هم جنس بازی به فیلمهای کمیک هالیوودی هم راه پیدا کرده است.در سری فیلمهای اسکری مووی یا حتی فیلمهایی با بازی ساشا بارون کوهن مثل «برات» یا« برونو» هم این مسئله کاملا دیده می شود.ساشا بارون کوهن در فیلم برونو به کارگردانی لری چارلس، نمایش غیر اخلاقی تمام عیاری را پیش روی مخاطب می گذارد.از جمله اینکه دراین فیلم شوخی ها درباره هم جنس بازی و باز هم تلاش برای قبح شکنی آن کاملا برجسته است.باورن کوهن در این فیلم سعی می کند تا موضوع هم جنس گرایی وهمچنین هم جنس گرایان را جزئی از افراد عادی جامعه به نمایش بگذارد .اما ماجرا اینجاست که از زبان طنز برای این مسئله استفاده می کند.طوری که در پایان مخاطب مخلوطی از چند عنصر غیر اخلاقی را مشاهده می کند.

*فیلمنامه های غیر اخلاقی که خط قرمز نمی شناسند

آنچه که از بسیاری از فیلمهای هالیوودی که دراین باره تاکنون ساخته شده برمی آید این است که حد ومرزی در مطرح شدن سوژه ای این چنینی در صنعت سینمایی آمریکا وجود ندارد.هر جا که لازم باشد وتا هر اندازه که فیلمنامه وکارگردان بخواهند قصه های فیلمنامه ها می تواند تابالاترین حد ممکن،هنجار شکن وغیر اخلاقی باشند. با نگاهی به فیلم کلویی،محصول سال 2009،می توان به این مسئله پی برد که موضوع هم جنس گرایی به تدریج از سوی هالیوود به عنوان یک نوع رابطه انسانی عادی مطرح می شود.در این فیلم مادر خانواده به پدر خانواده ورفتارش مظنون است واحساس می کند از سوی مرد خانواده مورد خیانت قرار می گیرد.به همین دلیل سعی می کند دختری را انتخاب کرده وپدر خانواده را بیازماید اما در میانه راه مادر خانواده به سمت رابطه با آن دختر می رود.داستان فیلم به شکلی پیچ وتاب می خورد که در نهایت هم جنس گرایی را به عنوان یک رابطه دراماتیک برای مخاطب پذیرفتنی کند.هر چند که داستان فیلم از نگاه یک مخاطب اخلاقی، کاملا زننده است اما به هر صورت طرح چنین فیلمنامه هایی در هالیوود نشان از برنامه ریزی جدی فرهنگی دراین رسانه دارد.

*حمایت جشنواره ها برای بهتر دیده شدن

در کنار تمام این مسائل باید به این موضوع دقت کرد که فیلمهای برجسته ای که تاکنون با این موضوع تولید شده از سوی جشنواره های سینمایی هم مورد حمایت قرار گرفته اند.فیلمهایی مثل زیبای آمریکایی،میلک،قوی سیاه از این دست فیلمها بوده اند که در چندین بخش در جشنواره هایی مانند اسکار وکن وگلدن گلوب انتخاب شده اند.علی رغم همه این مسائل فیلمهای خارج از آمریکا هم مورد چنین حمایتهایی قرار گرفته اند.نمونه کامل این مسئله را می توان درباره فیلم "آبی گرم ترین رنگ است"به عینه مشاهده کرد.این فیلم که به کارگردانی "عبداللطیف کشیش" تولید شده در جشنواره کن امسال برنده "نخل طلایی" شد.داستان فیلم دقیقا برمبنای ارتباط دو زن شکل گرفته است.این فیلم را باید آغاز کننده فصل جدیدی از به نمایش گذاشتن مسائل این چنینی در هالیوود دانست.فیلمی که با زاویه نگاه کاملا مثبت و به نوعی تایید کننده به سوژه هم جنس گرایی می پردازد.حالا هم بسیای از این می گویند که "آبی گرم ترین رنگ است"می تواند یکی از کاندیداهای جدی بخش خارجی اسکار 2013 باشد.آبی گرم ترین رنگ است از آن دست فیلمهایی محسوب می شود که سعی می کند زندگی غیر اخلاقانه یک زوج هم جنس را تا جایی که امکان پذیر است مشروع نشان دهد.در  این میان به نطر می رسد که حمایت جشنواره ها از این گونه فیلمها در راستای شکستن قبح این گونه موضوعات باشد.چرا که به این صورت این فیلمها وموضوع آن دائما در رسانه ها مطرح می شوند.به این صورت موضوعی که همیشه جز خطر قرمزهای اخلاقی جوامع بوده به دلیل تکرار فراوان در رسانه ها به تدریج عادی می شود.ضمن اینکه برتر اعلام شدن این گونه فیلمها از سوی کارشناسان سینمایی در جشنواره های بزرگ، به نوعی مشروعیت بخشی آشکار به محتوای آنهاست.

حالا با توجه به همه این مسائل به نظر می رسد که هالیوود از این پس بسیاری از ژانرهای خود را از درون استحاله می کند به شکلی که ژانر اجتماعی درام که تا دیروز به برخی سوژه ومشکلات اجتماعی حاد جوامع غربی می پرداخت ،به فضایی برای مطرح شدن سوژه های این چنین وبه تعبیری دیگر هنجار شکنی از سوژه های غیر اخلاقی باشد.