داستان‌‌هایی که «هالیوود» هرگز آنها را روایت نمی‌کند/بخش سوم و آخر

مجله العصر در گزارشی مفصل و مشروح به قلم «حمید العیسی»، نویسنده و مترجم عربستانی مقیم مغرب به سیاستگذاری‌های جاری در «هالیوود» می‌پردازد. وی در گزارش خود به  گزیده‌هایی از کتاب «هوارد زن»، مورخ معروف آمریکایی استناد می‌جوید که مهمترین پیام آن «مقاومت در برابر تفکرات جنگی و حمایت از اندیشه‌های ضد جنگ» است.

درباره «هوارد زن» (1922 - 2010) باید گفت، وی مورخ و منتقد سیاسی و اجتماعی آمریکایی است که تاکنون بیش از 45 جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. وی در سال 1922 در منطقه «بروکلین» شهر نیویورک از پدر و مادری یهودی و از طبقه زحمت‌کش متولد شده است.

هوارد زن در جوانی در بخش تعمیرات کشتی‌ها فعالیت می‌کرد. سپس در جنگ جهانی دوم به عنوان شلیک کننده بمب از جنگنده‌ها در ارتش آمریکا فعالیت می‌کرد. مشارکت او در جنگ به منزله آغاز شکل‌گیری آگاهی و بیداری سیاسی او بود تا اینکه به زودی به منادی تفکرات و اندیشه‌های ضد جنگ تبدیل شد.

هوارد زن در سال 1958 از دانشگاه کلمبیا آمریکا مدرک دکترای تاریخ خود را دریافت کرد تا در کنارش در علوم سیاسی نیز تخصص پیدا کند. او در سال 1980 کتاب بی‌نظیر و بی‌همتای خود تحت عنوان «تاریخ مردم آمریکا از سال 1492- تاکنون» را منتشر کرد، کتابی که در آن برای نخستین بار تاریخ آمریکا را از منظر محرومان و مستضعفان به رشته تحریر درآورد تا موفقیت بی‌سابقه و بی‌نظیری در میان مخاطبان کسب کند و به یکی از کتاب‌های پر فروش آمریکا مبدل شود.

در بخش اول این مقاله هوارد زن گفت که جنگ «استقلال آمریکا» آنگونه که هالیوود روایت کرده نیست و بسیاری از زوایا و حقایق این جنگ ناگفته باقی مانده و هرگز به تصویر کشیده نشده است.

در بخش دوم نیز گفته شد که هالیوود هیچ‌گاه به جنگ مکزیک، جنگ آمریکا و اسپانیایی‌ها که به «جنگ کوچک عجیب» نیز در آمریکا معروف است، جنگ فیلیپین و همچنین ناگفته‌های جنگ جهانی اول و دوم نپرداخته و هرگز آن را به تصویر نکشیده است.

هوارد زن در بخش سوم مطلب خود تاکید می‌کند که هیچ‌گاه دیده نشده که هالیوود دختران آمریکایی را به تصویر بکشد که در ماساچوست، لویل و لورنس از اوایل قرن نهم در چه شرایط سختی در کارخانه‌های ریسندگی و بافندگی این مناطق مشغول به کار می‌شدند.

نادیده گرفته شدن حقوق اقتصادی در قانون اساسی آمریکا

همانطور که تاکنون هیچ فیلمی درباره کارگران آمریکایی و تاریخ سرشار از مبارزات آنها در آمریکا و قوانین کار جاری بر آنها که هیچ‌گونه حق و حقوقی اقتصادی قائل نمی‌شود، ساخته نشده است.

هوارد زن می‌افزاید: ما همیشه به قوانین از بعد حقوقی آنها نگاه می‌کنیم و همیشه این مسأله را فراموش می‌کنیم که قانون صرف نظر از حقوق سیاسی ارائه کننده حقوق اقتصادی نیز می‌باشد و در مواردی حتی حقوق سیاسی به دلیل عدم وجود حقوق اقتصادی از بین رفته یا محدود می‌شود. در آمریکا این یک اصل است که اگر انسان ثروتمندی نباشی، حقوق سیاسی‌ات محدود می‌شود.

اگرچه در قانون اساسی آمریکا به «آزادی بیان» اشاره شده است، اما میزان بهره‌مندی شهروندان از این میزان آزادی بیان به میزان ثروت، اموال و سایر منابع در اختیار آنها وابسته است. همچنین در قانون اساسی آمریکا که از آن به عنوان یکی از دمکرات‌ترین و آزادترین قوانین جهان یاد شده، سخنی درباره حقوق اقتصادی به میان نیامده است.

درست است که در اعلامیه استقلال از حق زندگی، آزادی و خوشبختی سخن به میان آمده، اما تا زمانی‌که شهروندی حقی درباره غذا، مسکن و درمان نداشته باشد، چگونه این اهداف برایش محقق می‌شود.

طبقه کارگر در طول تاریخ آمریکا همواره در حال سازماندهی خود برای مبارزه، تحصن، اعتصاب، تحریم و رویارویی با ارتش، پلیس و گارد ملی جهت احقاق حقوق خود بوده و همواره توسط دولت‌های مختلف آمریکا سرکوب شده‌اند و جالب اینکه پس از این همه سال مبارزه تنها دستاوردی که محقق کردند، تصویب 8 ساعت کار در روزانه برای کارگران است تا شاید بتوانند اندکی شرایط کاری سخت خود را تغییر دهند.

کشتار بازار برسیم

بنابراین به باور هوارد زن در میان این همه فیلم ساخته شده توسط «هالیوود» باید دستکم یک فیلم درباره اعتصابات کارگران راه آهن در سال 1877 و یا کشتار بازار برسیم در سال 1866 که نیز جزیی از مبارزات کارگری در آمریکا برای تصویب 8 ساعت کار روزانه بود، ساخته می‌شد. حادثه بازار برسیم با اعدام هشت کار به پایان رسید که متهم به هرج و مرج طلبی و بمبگذاری در این بازار شده بودند، در حالی‌که مدرکی اثبات کننده این اقدام آنها نه وجود داشت و نه پیدا شد. «جرج برناردشاو»، فیلسوف و اندیشمند آمریکایی در اعتراض به اعدام این 8 کارگر تلگرافی برای دادگاه عالی ایالت ایلینونر ارسال کرد که در آن آمده بود:«اگر ایالت ایلینونر می‌خواهد از شر 8 تن از شهروندانش خلاص شود، بهتر است که آن 8 تن اعضای دادگاه عالی ایلینونر باشند».

اعتصاب یوجین دیبس

هوارد زن می‌افزاید: آیا درباره «اعتصاب یوجین دیبس» و اعتصاب بزرگ کارگران مترو در سال 1894 چه چیزی شنیده‌اید؟ اعتصاب‌هایی که طی آنها تمامی فعالیت‌های راه آهن آمریکا مختل شد؟ شخصیت «دیبس» می‌تواند سوژه و موضوع خوبی برای فیلم‌های هالیوود باشد، اما تاکنون دیده نشده است که فیلمی به شخصیت دیبس بپردازد. همچنین دیده نشده که از میان صدها هزار فیلم تولید شده توسط هالیوود فیلمی درباره «یوجین» ساخته شده باشد که سازمان دهنده اعتراض‌های کارگری در راه آهن آمریکا بود و سپس توسط دولت آمریکا دستگیر و زندانی شد تا در ادامه به عنوان یک مخالف از آمریکا اخراج شود.

اعتصاب کارگران کارخانه‌های ریسندگی و بافندگی

غیر از آن به نظر می‌رسد، هالیوود نیاز به ساخت فیلمی درباره اعتصاب سال 1912 کارگران کارخانه‌های ریسندگی و بافندگی «لارنس» نیز دارد که در نوع خود باید آن را اعتصابی عجیب خواند، به این جهت که تنها اعتصاب پیروز کارخانه‌های ریسندگی و بافندگی آمریکا بود. این اعتصاب، اعتصاب کارگرانی از فرهنگ‌های مختلف بود که به 12 زبان مختلف سخن می‌گفتند، اما با یکدیگر متحد شدند و در برابر اقدامات ظالمانه صاحبان شرکت‌های ریسندگی و بافندگی و همچنین نیروهای پلیس که به حمایت از این کارخانه‌داران برخاسته بودند، ایستادگی کردند. در این زمان پلیس درصدد برآمد تا زنان و کودکانی که به اعتصاب کنندگان ملحق شده بودند، را از صحنه خارج کند، اما کارگران با این اقدام مقابله کردند، چون می‌دانستند که وجود زنان و کودکان مانع اعمال فشار بیشتر بر آنها می‌شد، به ویژه آنکه در این زمان پلیس آمریکا تلاش داشت با محاصره کردن اعتصاب کنندگان و قطع کمک‌های غذایی، آنها را وادار به شکستن اعتصاب کند که وجود زنان و کودکان مانع این امر شد. اعتصاب کنندگان مقاومت کردند و اتحادیه جهانی کارگران نیز به حمایت از آنها برخاست تا سرانجام صاحبان کارخانه‌ها در به خواسته‌های آنها تن دهد و سرود «نان و گل سرخ» را سر دهند.

کشتار لودلوو

همچنین حادثه کشتار «لودلوو» نیز از جمله وقایع و حوادث تاثیرگذار تاریخ آمریکاست که به اعتصاب کارگران زغال سنگ ایالت کلرادو در سال 1913 – 1914 می‌پردازد. این اعتصاب را باید یکی از مهمترین، خونبارترین و دردناک‌ترین اعتصاب‌های تاریخ آمریکا علیه «راکفلر» به شمار آورد.

اعتصاب مادر جونز

یکی از بارزترین رهبران آن اعتصاب «مادر جونز» -Mother Jones 1837-1930  - بود. زنی 83 ساله که در سازماندهی کارگران ایالت‌های ویرجینیا و پنسیلوانیا فعالیت می‌کرد. او رهبری کودکان 11 و 12 ساله‌‌ کارگران کارخانه‌های ریسندگی و بافندگی دو ایالت ویرجینیا و پنسیلوانیا را برعهده گرفت و با سازماندهی آنها به سمت نیویورک و ملاقات با «روزولت» که تعطیلات تابستانی‌اش را سپری می‌کرد، به راه افتاد.

پس از آن با آن کودکان مقابل منزل روزولت تحصن خود را به همراه این کودکان درحالی آغاز کرد که همه آنها پلاکاردهایی در دست داشتند که روی آنها نوشته شده بود «ما زمانی را برای بازی می‌خواهیم» و به این ترتیب به وضعیت کاری پدران و مادرانشان در کارخانه‌های ریسندگی و بافندگی ایالت‌های ویرجینیا و پنسیلوانیا اعتراض کردند. آیا فیلمی درباره مادر جونز ساخته شده است؟ او 83 ساله بود که گارد ملی ایالت کلرادو او را دستگیر و زندانی کرد و حتی پس از خارج شدن از زندان دست از فعالیت‌های اعتراضی خود برنداشت و به سازماندهی و رهبری زنان شهر ترینیداد در ایالت کلرادو جهت شرکت در اعتصاب این شهر پرداخت.

شخصیت واقعی کریستف کلمب

ما فیلم‌های بی‌شماری را مشاهده کرده‌ایم که درباره «کریستوف کلمب»، کاشف قاره آمریکا توسط هالیوود ساخته شده است، اما فیلمی ندیدیم که چهره واقعی را کلمب را نشان دهد و به تصویر بکشد. کلمب به عنوان مردی که اخلاق سرمایه‌داری خشنی بر او حاکم بود. آیا هالیوود فیلمی خواهد ساخت که در آن اخلاق سرمایه‌داری کشتن و قتل عام انسان‌ها به خاطر یافتن طلا را سرزنش کند؟ مگر نه آن است که کلمب و دیگر اسپانیایی‌هایی که پس از وی پای به آمریکا گذاشتند، مرتکب صدها جنایت به خاطر یافتن طلا در آمریکا شدند؟ چرا هالیوود به این بعد از شخصیت کلمب نمی‌پردازد؟ 

اسقف بارتو لومیه دولاس کاساس

چرا هالیوود فیلمی درباره اسقف «بارتو لومیه دولاس کاساس» نساخته است، کسی که اقدامات کلمب را طی چند جلد کتاب فاش کرد. لاس کاساس شاهد عینی اتفاقاتی بود که به دست کریستوف کلمب در آمریکا رخ می‌داد.

همچنین هالیوود می‌تواند فیلمی از بحث و جدل‌های اسقف لاس کاساس با هیئت نمایندگی پادشاهی اسپانیا در سال 1560 درباره غیر قانونی و نا مشروع بودن اشغال اراضی سرخ پوستان بسازد. این مجادلات میان اسقف «لاس کاساس» و نماینده پادشاه اسپانیا روی داد که معتقد بود، سرخ پوستان انسان نیستند و می‌توان هر کاری با آنها کرد یا به ماجرای اخراج اجباری سرخ پوستان شیروکی توسط «تریل اوف تیزر» به دستور «اندرو جکسون»، رئیس جمهوری وقت آمریکا اشاره کرد.

هوارد زن تاکید می‌کند که در هیچ یک از کتاب‌های درسی آمریکایی‌ها نخوانده که جکسون فردی نژادپرست و قاتل سرخ پوستان بوده است. در حالی‌که واقعیت امر این است که جکسون همان کسی است که دستور داد، سرخ پوستان آمریکا را از جنوب شرق آمریکا از طریق می سی سی پی اخراج کنند و این اقدام نژاد پرستانه را به شکلی وسیع و گسترده در حق سرخ پوستان به اجرا گذاشت و ارتش آمریکا را برای اخراج سرخ پوستان از سر زمین‌ها و اراضی‌اشان و گرد آوردن آنها در منطقه‌ای کوچک در ایالت اوکلاهاما مامور این امر کرد. اقدامی که تنها باید آن را در قالب عملیات پاکسازی نژادی ملاحظه کرد.

سرخ پوستان شیروکی

چرا در هالیوود فیلمی وجود ندارد که به واقع «شیروکی» پرداخته باشد که در جریان آن «تریل آف تیزر» سرخ پوستان را مجبور به کوچ و مهاجرت اجباری از سرزمین‌اشان به سمت غرب آمریکا کرد و به دلیل شرایط بسیار سخت کوچ 4 هزار سرخ پوست در مسیر کشته شدند و نیمی از این کشته‌ها قربانی خشونت‌های اعمال شده توسط ارتش آمریکا علیه آنها بود، در حالی‌که همواره دیده‌ایم رؤسای جمهوری آمریکا از این حادثه با افتخار یاد می‌کنند.

بالطبع وضعیت سیاه پوستان و حکایت‌های آنها در آمریکا نیز بهتر از سرخ پوستان نیست و همه اینها موضوعات و سوژه‌هایی است که یا اصلا هالیوود به آنها نپرداخته و یا کمتر آنها را به تصویر کشیده است.

جنگ داخلی آمریکا

شاید مردم آمریکا از «جنگ داخلی» آمریکا به عنوان یکی از رخ دادهای شیرین و دلچسب تاریخ این کشور یاد کنند که در جریان آن بردگان آزاد شدند، اما این تمام آن چیزی نبود که در این جنگ رخ داد. آیا مردم آمریکا می‌دانند که در این جنگ تنها افرادی از طبقات خاص به سربازی گرفته شدند و در مقابل افرادی از طبقات خاص از حضور در میدان‌های جنگ معاف شدند. آیا مردم آمریکا می‌دانند که این جنگ برای برخی از آمریکایی‌ها به منبع درآمد و انباشت ثروت تبدیل شد و چه ظلم‌ها و ستم‌ها که بر سیاه پوستان نرفت.

هوارد زن تاکید می‌کند: اگر هالیوود چنین فیلم‌هایی درباره جنگ‌ها بسازد و آن را در اختیار مردم قرار دهد، فیلم‌هایی که به دروغ‌ها و اکاذیب دولت‌ها و معاهدات نقض شده و خشونت رسمی و حکومتی اعمال شده و چنین رخ دادهای تاریخی بپردازد، بی‌تردید ما را با نسل جدیدی از انسان مواجه خواهد ساخت که از جنگ و خونریزی بیزار باشند. اما این واقعیتی تلخ است که هالیوود تنها برای ساخت انسان‌های جنگجو فیلم می‌سازد.

• منبع: فارس